An toàn sinh học, truy xuất nguồn gốc và giám sát chặt chẽ: 3 cột trụ làm nên thành công của phương pháp ngăn chặn dịch tả lợn châu Phi tại Bỉ.

Vào 9/2018, dịch tả lợn châu Phi đã được xác nhận dương tính tại hai con lợn rừng ở Bỉ. Quốc gia này đã thành công trong việc bảo vệ đàn lợn nuôi, giúp thịt lợn nuôi không bị nhiễm khuẩn và đạt chuẩn để tiêu thụ và xuất khẩu, thông qua đó mà giữ vững các thương vụ nước ngoài. Phương pháp thành công của Bỉ được dựa trên ba cột trụ an toàn thực phẩm: an toàn sinh học, truy xuất nguồn gốc và giám sát chặt chẽ.

Được đề cập trong luật của Bỉ

An toàn thực phẩm là mối quan tâm của cả ngành công nghiệp và chính phủ. Đó là lý do tại sao tất cả quy định, biện pháp quản lý và yêu cầu minh bạch đều được quy định trong luật pháp Bỉ, và được thực thi bởi một cơ quan duy nhất: Cơ quan Liên bang về An toàn Chuỗi thực phẩm (FASFC) – là tượng đài đáng tin cậy cho toàn bộ ngành công nghiệp chăn nuôi và sản xuất thịt lợn của Bỉ.

An toàn sinh học: tiêu chuẩn trong các trại nuôi lợn ở Bỉ

Rất nhiều biện pháp và yêu cầu đã được áp dụng trên toàn bộ các trang trại chăn nuôi lợn. Những biện pháp này giúp bảo vệ các trang trại khỏi sự lây nhiễm.

• Yêu cầu về cơ sở hạ tầng
  • Khu vực tháo dỡ hàng hóa có thể được làm sạch và được khử trùng
  • Kho chứa thịt (được làm sạch và khử trùng sau mỗi lần lấy hàng)
  • Đối với nhân viên và khách tham quan: hành lang vệ sinh (cách xa trang trại và khu vực sinh hoạt) với dung dịch khử trùng và trang thiết bị khử trùng/làm sạch đầy đủ
    
• Yêu cầu về quá trình sản xuất
  • Quy trình khép kín, khách tham quan cần phải đăng kí
  • Chống chim trời và kiểm soát sâu bọ gây hại
  • Ngưng hoạt động sản xuất để lau dọn và khử trùng (tối thiểu 1 lần/năm)
  • Cấm người, phương tiện và vật liệu đã tiếp xúc với đàn lợn thuộc các nước thứ 3 tiếp cận trang trại trong 72 tiếng đồng hồ tiếp theo
  • Cấm vận chuyển lợn 4 tuần sau khi lợn được nhập về trang trại mới
  • Thức ăn: cấm sử dụng thức ănthừa từ nhà bếp
  • Bắt buộc lau dọn và khử trùng các phương tiện vận chuyển
• Các biện pháp an toàn sinh học
  • Lợn rừng (dù còn sống hay đã chết) không được phép tiếp cận với trang trại, cũng như người đã từng tiếp xúc với lợn rừng không được tiếp cận trang trại trong vòng 72 tiếng đồng hồ kế tiếp.
  • Ngăn mọi sự tiếp xúc trực tiếp giữa đàn lợn chăn nuôi và lợn rừng: lợn chăn nuôi phải được giữ trong chuồng trại khép kín, hoặc khi lợn được thả vườn (chỉ ở những trang trại nhỏ), phải có hai lớp hàng rào bảo vệ.
  • Kho chứa kiên cố dành cho vật liệu và thực phẩm chăn nuôi tại trang trại

An toàn sinh học: những biện pháp tăng cường kể từ khi dịch tả lợn châu Phi bùng nổ

Sau khi dịch tả lợn châu Phi được phát hiện ở lợn rừng, nhưng biện pháp sau đây đã được áp dụng:

• Cấm thu mua lợn (ngoại trừ để giết mổ)
• Trong trường hợp lợn bị bệnh: tăng cường biện pháp giám sát phòng bị, ví dụ: 3 mẫu lợn thử để kiểm tra vi-rút tả lợn châu Phi
• Tăng cường kiểm soát
• Sensitization
• Thử nghiệm và theo dõi

Những biện pháp này đều được theo dõi trên hệ thống Biocheck, được phát triển bởi Đại học Ghent.

Truy xuất nguồn gốc: từ trang trại đến bàn ăn

Việc nhận diện và đăng kí đã đem lại khả năng truy xuất nguồn gốc trong suốt chuỗi sản xuất, cho phép Bỉ hoàn toàn đảm bảo về xuất xứ sản phẩm. Những biện pháp sau đây đã được áp dụng:

• Tại nơi chăn nuôi: bắt buộc nhận diện (bằng thẻ đeo tai) với các cá thể lợn con, lợn và lợn nhập khẩu
• Trước khi giết mổ: bắt buộc nhận diện:
  • Khi rời trang trại đến lò mổ
  • Trong vòng 5 ngày trước khi mổ
  • Thẻ đeo/kẹp mổ
• Từ trang trại đến lò mổ: kiểm tra chuỗi thức ăn
  • food chain inspection
• Trong lò mổ:
  • Đăng kí đầu vào (liên kết với nhà cung cấp)
  • Truy xuất nội bộ (HACCP – hệ thống phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn)
  • Đăng kí đầu ra (liên kết với khách hàng)

Giám sát và thông báo: những bước bắt buộc

Khi có triệu chứng bệnh xuất hiện, người chăn nuôi phải tuân thủ một quy trình thông báo bắt buộc như sau:]

• Người chăn nuôi -> nhân viên thú y tư nhân: tuyến đầu (giám sát và theo dõi)
• Nhân viên thú y tư nhân -> nhân viên thú y nhà nước: sự kiểm soát của nhà nước
• Nhân viên thú y nhà nước -> OIE (Tổ chức thế giới về sức khỏe động vật) và ANDS (Hệ thống nhận diện bệnh trên động vật)
• Việc chữa trị cho những con lợn trên bị nghiêm cấm cho tới khi mẫu thử được lấy để kiểm tra vi-rút tả lợn châu Phi, bất kể lợn có triệu chứng gì. Bất kì người chăn nuôi nào cũng bắt buộc phải liên hệ thú y để lấy mẫu thử và gửi đến các phòng thí nghiệm để phân tích
• Thử vi-rút tả lợn châu Phi trên lợn rừng đã chết hoặc lợn rừng bị triệt hạ trong vùng nguy hiểm.